Πάμε στο Θεολόγο

                                                      

 Θεολόγος,  ένα ορεινό χωριό, χτισμένο σε υψόμετρο 250 μ. στην πλαγιά  του  βουνού στο νότιο τμήμα του νησιού.    

 Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για το Θεολόγο παρουσιάζεται το έτος 1287. Ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ανδρόνικος Β’ Παλαιολόγος αναφέρει, ότι η μονή Φιλοθέου του Αγ. Όρους, είχε μετόχι στο όνομα του Ευαγγελιστή και Θεολόγου Ιωάννη, στην τοποθεσία του σημερινού χωριού, απ΄ όπου πήρε και το όνομά του, ενώ υπήρξε διοικητική πρωτεύουσα της Θάσου μέχρι την εποχή της Τουρκοκρατίας.

 

Οι Τούρκοι έποικοι εμφανίστηκαν  στο Θεολόγο μεταξύ 1479 και 1538. Από τότε και έπειτα  εξελίχθηκε  σε μεγάλο κεφαλοχώρι με δύο οικισμούς «Άνω και Κάτω Πολίτες», δύο ενορίες, δύο σχολεία. Οι κάτοικοι όμως  έμειναν στενά συνδεδεμένοι και με τους παραλιακούς οικισμούς Ποτού  και Αστρίς όπου είχαν τα κτήματά τους.

Την 30η Μαρτίου του 1813 η περιοχή παραχωρήθηκε  στον Μεχμέτ Αλή Πασά της Αιγύπτου. Η άνθηση του οικισμού ήταν ραγδαία.

Στην σύγχρονη ιστορία του ο Θεολόγος ανακηρύχτηκε σε πολιτιστική πρωτεύουσα της Θάσου το 1979, όπως και σε προστατευόμενο παραδοσιακό οικισμό. Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στο χωριό περπατώντας κατά μήκος του πλακόστρωτου κεντρικού δρόμου που διατρέχει το χωριό να επισκεφτεί το λαογραφικό μουσείο με πλήθος σημαντικών εκθεμάτων λαϊκής αρχιτεκτονικής. Επίσης εδώ βρίσκεται και η κατοικία του Θασίτη συγγραφέα Βασίλη Βασιλικού.

Το όνομα του το πήρε στα Βυζαντινά χρόνια, αν και είχε κατοικηθεί πολύ νωρίτερα. Τότε ήταν πρωτεύουσα ολόκληρης της Θάσου, όπως επίσης και αργότερα, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Μετά την απελευθέρωση, οι συνθήκες αλλάζουν ,  δεν υπάρχει πια πειρατεία, ο μαζικός τουρισμός ανθίζει και ο Θεολόγος χάνει την σπουδαιότητα του και την πρωτοκαθεδρία στα πολιτικά πράγματα του νησιού.

 

Στο Θεολόγο επισκεφθήκαμε:

• Το τοξοτό γεφύρι, ηπειρώτικης Αρχιτεκτονικής
• Τα εξωκλήσια Παναγούδας και Αρχαγγέλου, όπου βρέθηκε Βυζαντινή τοιχογραφία μοναδική σε Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, η οποία χρονολογείται γυρω στο 1430 μ.Χ..
• Την εκκλησία Αγίας Παρασκευής
• Την εκκλησία Αγίου Δημητρίου
• Τους καταρράκτες της "Κεφαλόγουρνας" (Οι καταρράκτες του ρέμματος της Αγίας Βασιλικής)
• Τα παλιά ασβεστοκάμινα
• Το λαογραφικό μουσείο Χ" Γιώργης
• Τον παλιό λαδόμυλο (τσάρκι)
• Τις πηγές του χωριού